I. Postanowienia ogólne
§1
Wspólnotę lokalną sołectwa stanowią jego mieszkańcy.
§2
Sołectwo Książenice jest jednostką pomocniczą gminy i miasta Czerwionka-Leszczyny zwaną dalej „gminą”.
Sołectwo Książenice obejmuje terytorium o powierzchni 1 642 ha. Dokładny przebieg granic ukazuje mapa stanowiąca załącznik nr 1 do statutu.
Zasady tworzenia, znoszenia lub zmiany granic sołectwa jako jednostki pomocniczej gminy określa statut gminy.
W sołectwie nie tworzy się jednostek niższego rzędu.
Organizację i zakres działania sołectwa określa niniejszy statut, zwany dalej „statutem”.
II. Zakres działania i zadania sołectwa
§3
Do zakresu działania sołectwa należą sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym a także powierzonemu przez Radę Miejską służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb i poprawie warunków życia jego mieszkańców.
Organy sołectwa w sprawach należących do jego zakresu działania, mają dostęp do materiałów i informacji z jednostek organizacyjnych Gminy i Miasta na prawach wynikających dla pracowników Urzędu Gminy i Miasta z instrukcji i zarządzeń dot. obiegu dokumentów.
§4
Do zadań sołectwa należy:
działanie na rzecz rozwoju samorządności społeczności lokalnych, w tym udzielanie informacji pomocy organizacyjnej oraz opiniowanie wniosków o utworzenie osiedli o zwartej zabudowie,
reprezentowanie interesów społeczności sołectwa względem organów gminy, organów administracji rządowej i innych podmiotów życia publicznego,
organizowanie zbiorowej działalności społeczności sołectwa w sprawach publicznych mających znaczenie dla sołectwa, gminy, województwa, kraju,
współdziałanie z organami gminy i miasta oraz ze szkołami, placówkami służby zdrowia, stowarzyszeniami, instytucjami, organizacjami społecznymi i innymi organizacjami mieszkańców zainteresowanych rozwiązywaniem spraw związanych z ich miejscem zamieszkania a także z innymi sołectwami i dzielnicami gminy i miasta,
uczestniczenie w komisjach:
konkursowych wybierających dyrektorów miejsko-gminnych placówek działających w sołectwie z wyjątkiem postępowań konkursowych regulowanych ustawowo (np. szkoły),
odbioru robót należących do zadań zlecanych i finansowanych przez Gminę i Miasto, realizowanych na obszarze sołectwa ze szczególnym uwzględnieniem zadań finansowanych ze środków sołectwa,
wnioskowanie do organów Gminy i Miasta oraz Urzędu Gminy i Miasta i jednostek komunalnych, a także innych jednostek funkcjonujących na obszarze sołectwa, w sprawach istotnych dla społeczności lokalnej, a w szczególności w sprawach:
lokalizacji obiektów o znaczeniu publicznym,
organizacji usług zdrowotnych,
likwidacji samowoli budowlanej,
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dotyczących terenu sołectwa, w tym zgłaszania postulatów przed ich sporządzeniem,
inwestycji komunalnych oraz rozwiązań ruchu komunikacyjnego,
funkcjonowania Policji, Straży Miejskiej, Straży Pożarnej,
wyróżniania osób szczególnie zasłużonych dla sołectwa w trybie ustalonym przez Radę Miejską,
nazw ulic, placów czy obiektów,
opiniowanie na wniosek lub z własnej inicjatywy spraw dotyczących społeczności lokalnej, a w szczególności:
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy oraz projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dotyczących obszaru sołectwa,
inwestycji komunalnych oraz rozwiązań ruchu komunikacyjnego,
tworzenia lub likwidacji palcówek oświaty i upowszechniania kultury,
innych spraw przekazanych sołectwu do zaopiniowania przez Radę Miejską lub Burmistrza,
zmiany przeznaczenia budynku stanowiącego mienie Gminy,
ocena gospodarności oraz funkcjonowania przedsiębiorstw komunalnych i innych jednostek wykonujących zadania Gminy i Miasta na terenie sołectwa,
przyjmowanie mieszkańców w ich sprawach indywidualnych należących do zakresu działania sołectwa.
§5
Sołectwo posiada kompetencje opiniotwórcze przy wyborze szczegółowych zadań w następujących dziedzinach (zadania powierzone):
prace remontowe szkoły podstawowej, gimnazjum i przedszkola,
prace remontowe dróg, chodników i oświetlenia,
tworzenie zieleńców i skwerów wraz z małą architekturą,
budowa ulic lokalnych wraz z oświetleniem,
lokalne wydarzenia kulturalne,
zbycia nieruchomości komunalnych na terenie sołectwa.
§6
Sołectwo korzysta z mienia komunalnego przekazanego uchwałami Rady Miejskiej w zarząd sołectwa oraz rozporządza dochodami z tego źródła.
Sołectwo prowadzi własną gospodarkę finansową w ramach budżetu gminy.
Sołectwo korzysta z mienia komunalnego przekazanego uchwałą Rady Miejskiej w zarząd. Przekazanie sołectwu mienia w zarząd może nastąpić wyłącznie na wniosek zebrania wiejskiego. Podstawą przejęcia jest protokół zdawczo-odbiorczy. Zarząd powyższy polega na:
bieżącej eksploatacji mienia i utrzymywaniu go w stanie nie pogorszonym w ramach jego przeznaczenia,
wynajmowaniu, wydzierżawianiu, użyczaniu lub oddaniu osobom trzecim do korzystania na podstawie umów podobnych.
§7
Sołectwu przysługuje inicjatywa dla dochodzenia swoich praw w sprawach gospodarowania mieniem.
§8
Rada Miejska jest zobowiązana sfinansować zaakceptowane przez siebie inwestycje sołectwa, a w szczególności te, które przynoszą korzyści również innym sołectwom gminy.
§9
Organy gminy i miasta powiadamiają niezwłocznie sołectwo o podejmowanych i projektowanych rozstrzygnięciach. Sołectwo jest zobowiązane udzielić opinii w terminie 14 dni od dnia doręczenia stosownego pisma Sołtysowi, chyba że organy gminy i Sołtys ustalą w drodze porozumienia inaczej. Nieudzielenie opinii w ww. terminie oznacza akceptację dla projektowanych przez władze gminy rozstrzygnięć.
§10
Na wniosek Burmistrza poparty pozytywna opinią Zebrania Wiejskiego, Rada Miejska może upoważnić Sołtysa do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej.
III. Organy sołectwa
Zebranie Wiejskie.
Sołtys.
§11
Organem uchwałodawczym w sołectwie jest Zebranie Wiejskie.
Prawo do udziału w Zebraniu Wiejskim mają mieszkańcy stale zamieszkali w sołectwie w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego w tym umieszczeni w prowadzonym dla terenu sołectwa rejestrze wyborców zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu RP.
§12
Zebranie wiejskie podejmuje uchwały we wszystkich sprawach należących do sołectwa.
Do wyłącznej właściwości Zebrania Wiejskiego należy:
opiniowanie spraw określonych wyżej w §4 pkt 7, lit. a, b, e, oraz §5 lit. c, d, i §10,
wnioskowanie w sprawach określonych wyżej w §4 pkt 6 lit. a, b, d, e, g, h,
wybór Sołtysa i Rady Sołeckiej oraz odwołanie tych organów,
decydowanie o sposobie korzystania z mienia przekazanego sołectwu w zarząd,
określenie celów wydatkowania środków budżetowych własnych sołectwa,
decydowanie o podejmowaniu czynów społecznych z jednoczesnym powołaniem społecznych komitetów czynów społecznych,
zezwalanie na występowanie do Rady Miejskiej z wnioskiem o zgodę na zbycie składników mienia przekazanego w zarząd lub nabytego ze środków pozostających w dyspozycji sołectwa.
§13
Zebranie Wiejskie jest uprawnione do podejmowania uchwał przy obecności co najmniej 30 mieszkańców.
Uchwały Zebrania Wiejskiego zapadają zwykłą większością głosów osób obecnych na Zebraniu.
§14
Zebranie Wiejskie zwołuje Sołtys, a w razie jego nieobecności wyznaczona przez Sołtysa osoba spośród członków Rady Sołeckiej. Wyznaczenie to nastąpić winno na pierwszym po wyborach posiedzeniu Rady Sołeckiej z możliwością zmian w trakcie kadencji na posiedzeniu Rady.
Zebranie Wiejskie zwołuje Sołtys z własnej inicjatywy, bądź na wniosek Rady Sołeckiej względnie na pisemny wniosek 20 członków uprawnionych do wzięcia udziału w Zebraniu.
Sołtys jest zobowiązany zwołać Zebranie Wiejskie na wniosek organów gminy w terminie przez nie ustalonym. Organ gminy wnioskujący zwołanie Zebrania jest zobowiązany podać temat na 7 dni przed terminem zebrania.
Zebranie Wiejskie w sprawie wyborów Rady Sołeckiej oraz w sytuacji, gdy Sołtys nie zwoła Zebrania na wniosek organów gminy lub w przypadku określonym wyżej w ust. 2 zwołuje Burmistrz lub upoważniona przez Burmistrza osoba. Termin zebrania podaje się wówczas do wiadomości mieszkańców, Sołtysowi i Radzie Sołeckiej na 7 dni wcześniej. Zebranie takie prowadzi osoba wybrana na Zebraniu.
Osoby zwołujące Zebranie Wiejskie (sołtys lub osoba o której mowa w ust. 1 mogą każdorazowo powiadomić Burmistrza o zwołaniu zebrania na 7 dni przed jego terminem.
§15
Sołtys winien przynajmniej raz w roku w terminie do końca maja, zwołać Zebranie Wiejskie celem przedstawienia sprawozdania ze swojej bieżącej działalności oraz Rady Sołeckiej a także z wykonania wydatków finansowych. W przypadku nie zwołania takiego Zebrania zwołuje je Burmistrz powiadamiając o tym mieszkańców i Sołtysa w terminie najpóźniej 7 dni przed wyznaczonym terminem zebrania. W razie odmowy prowadzenia tak zwołanego zebrania przez Sołtysa, prowadzi je osoba wyznaczona przez Burmistrza w informacji o zwołaniu zebrania.
§16
Obradom zebrania przewodniczy Sołtys, chyba że zebranie wybierze innego przewodniczącego obrad. Obrady zebrania są protokołowane. Protokolanta wybiera zebranie na wniosek przewodniczącego obrad. Protokół i uchwały zebrania podpisuje przewodniczący zebrania i protokolant.
§17
Sołtys ogłasza uchwały przez rozplakatowanie
§18
Organem wykonawczym jest Sołtys.
§19
Do zadań Sołtysa należy zarządzanie codziennymi sprawami sołectwa, realizacja uchwał Zebrania Wiejskiego oraz wykonywanie innych czynności określonych niniejszym statutem.
W szczególności Sołtys:
wykonuje zadania z zakresu administracji określonych w ustawach szczegółowych,
utrzymuje stały kontakt z organami gminy,
kieruje akcją pomocy w razie wypadków losowych i klęsk żywiołowych,
udziela pomocy podróżnym i turystom,
wykonuje bieżący zarząd mieniem pozostającym w gestii sołectwa,
uczestniczy w odbiorach robót i usług realizowanych przez gminę na terenie sołectwa,
reprezentuje sołectwo w sprawach publicznych,
opiniuje ulgi z zakresu podatków i opłat,
prowadzi rozliczenia finansowe sołectwa,
występuje z wnioskami inwestycyjnymi, porządkowymi i finansowymi w tym o przyznanie zasiłków.
Wydawanie środków oraz przyjęcie zobowiązań o wartości przekraczającej 10% środków budżetowych sołectwa poddaje się opinii Rady Sołeckiej. Oświadczenie woli w zakresie zarządu mieniem pozostającym w gestii sołectwa składa Sołtys, a w przypadku niemożności uczestniczenia w dokonaniu czynności prawnej przez wyżej wymienionego, oświadczenia woli może składać Burmistrz w konsultacji z Radą Sołecką.
§20
W skład Rady Sołeckiej wchodzi – poza sołtysem jako jej przewodniczącym, do 15 członków. O ostatecznej ilości decyduje Zebranie Wiejskie wybierające Radę.
§21
Do zadań Rady Sołeckiej należy pełnienie funkcji pomocniczo-doradczych oraz wyrażanie opinii w sprawach zarządu mieniem pozostającym w gestii sołectwa, a ponadto:
opiniowanie prac specjalistycznych finansowych ze środków sołectwa,
opiniowanie o zakupach sprzętu, wyposażenia materiałów itp. ze środków sołectwa,
inicjowanie czynów społecznych,
organizacja imprez wiejskich w dziedzinach kultury, sportu i wypoczynku,
opiniowanie o najmie, dzierżawie i innych formach prowadzenia obiektów pozostających w zarządzie sołectwa,
opiniowanie sposobu korzystania z lokali użytkowych stanowiących mienie komunalne.
Rada Sołecka może wybierać skarbnika również spoza swojego składu, który ma wówczas prawo uczestniczenia w posiedzeniach Rady. Jego zadaniem byłaby pomoc dla Sołtysa w prowadzeniu gospodarki finansowej sołectwa.
Sołtys informuje Radę Sołecką o swojej pracy za okres pomiędzy posiedzeniami Rady.
IV. Wybory Sołtysa i Rady Sołeckiej
§22
Sołtysa wybiera się w głosowaniu powszechnym, tajnym, bezpośrednim i równym. Zasady przeprowadzenia wyborów określa załącznik nr 2 do statutu.
Radę sołecką wybiera się w głosowaniu tajnym i bezpośrednim spośród nieograniczonej liczby kandydatów na Zebraniu Wiejskim pierwszym po wyborach Sołtysa.
§23
Kandydatów na członków Rady Sołeckiej zgłaszają Sołtys lub osoby uprawnione do głosowania bezpośrednio w trakcie obrad zebrania wyborczego ustnie albo przed zebraniem na piśmie.
Kandydatury przyjmuje komisja skrutacyjna wyłoniona spośród członków zebrania w liczbie 5-7 osób. Członkami komisji nie mogą być osoby kandydujące na powyższe funkcje.
Warunkiem przyjęcia każdej kandydatury jest zgoda kandydata wyrażona ustnie w czasie obrad zebrania lub na piśmie w razie nieobecności kandydata.
Zgłaszający kandydata zobowiązany jest uzasadnić kandydaturę.
Karty do głosowania przygotowuje komisja skrutacyjna, umieszczając na nich kandydatów w kolejności alfabetycznej. Karty opatruje się pieczęcią sołectwa. Komisja opracowuje protokół z głosowania. Karta, która nie odpowiada powyższym wymogom jest kartą nieważną i nie jest brana pod uwagę przy liczeniu głosów.
Karty do głosowania wydaje się osobom obecnym na zebraniu, za okazaniem dokumentu tożsamości (ze zdjęciem) i potwierdzeniem odbioru karty na liście obecności. Przy oddawaniu głosu do jednej tylko urny, komisja sprawdza dokument tożsamości (jak wyżej), z którego musi wynikać prawo udziału w zebraniu (fakt zamieszkiwania w sołectwie). Głos oddaje się tylko do jednej urny. Oddając głos, wyborca okazać winien Komisji dokument tożsamości ze zdjęciem dla potwierdzenia przez nią na wyżej wymienionej liście obecności, faktu oddania głosu.
Głosuje się przez postanowienie znaku „X” obok nazwiska kandydata na którego oddaje się głos. Dla ważności głosów przy wyborze rady sołeckiej należy postawić maksimum tyle znaków „X” ilu wybiera się członków Rady.
§24
Członkiem Rady Sołeckiej może być każdy mieszkaniec sołectwa, posiadający czynne prawo wyborcze.
§25
Członkami Rady Sołeckiej zostają wybrani kandydaci którzy uzyskają kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów. W przypadku gdy dwóch lub więcej kandydatów otrzyma tę samą liczbę głosów a przekroczony zostanie limit składu Rady, głosowanie powtarza się z ograniczeniem do kandydatów z tą samą liczbą głosów.
§26
Kadencja Sołtysa i Rady Sołeckiej trwa 4 lata. Liczy się ona od daty wyboru i kończy z dniem wyboru Sołtysa i Rady Sołeckiej na nową kadencję. Nowe wybory należy przeprowadzić w ostatnich trzech miesiącach tego roku, w którym upływa kadencja. Rokiem tym jest drugi pełny rok kadencji Rady Miejskiej.
§27
Odwołanie Rady Sołeckiej, względnie poszczególnych jej członków, może nastąpić przed upływem kadencji na pisemny wniosek najmniej 30 osób uprawnionych do wzięcia udziału w zebraniu, zawierający uzasadnienie odwołania. Odwołanie Rady Sołeckiej lub poszczególnych jej członków wymaga uzyskania także opinii sołtysa i może nastąpić w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów osób obecnych na zebraniu. Wymóg ważności zebrania określony wyżej w §13 ust. 1 obowiązuje i dla momentu głosowania.
Odwołanie Sołtysa może nastąpić na wniosek najmniej tylu mieszkańców sołectwa ile ważnych głosów otrzymał w wyborach. Odwołania dokonuje się na Zebraniu Wiejskim w obecności najmniej tylu osób ile zebrano podpisów, w głosowaniu tajnym ale liczbą głosów nie mniejszą niż ta, którą Sołtys uzyskał w trakcie wyborów.
§28
Sołtys i członkowie Rady Sołeckiej mogą złożyć rezygnację ze sprawowanych funkcji. Rezygnację przyjmuje Zebranie Wiejskie w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów. Nie rozpatrzenie rezygnacji w ciągu miesiąca od daty jej złożenia, skutkuje jej przyjęciem przez tzw. „przemilczenie”. Sołtys składa rezygnację wyłącznie na piśmie na ręce Burmistrza, a członkowie Rady składają ją Sołtysowi.
§29
Mandat Sołtysa bądź członka Rady wygasa w następujących przypadkach:
utraty biernego prawa wyborczego,
skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione z winy umyślnej,
śmierci.
Wygaśnięcie mandatu stwierdza Zebranie Wiejskie w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów. Nierozpatrzenie sprawy w ciągu miesiąca od daty jej zaistnienia skutkuje stwierdzeniem
wygaśnięcia przez tzw. „przemilczenie”.
Inicjatywa w powyższych sprawach należy do Sołtysa lub Burmistrza.
§30
Nowe wybory w przypadkach opisanych w §§27-29, winne być przeprowadzone do 30 dni od odwołania Sołtysa lub wygaśnięcia jego mandatu i do 60 dni od odwołania Rady Sołeckiej lub któregoś z jej członków, względnie wygaśnięcia mandatu. Tak wybrany Sołtys bądź Rada Sołecka (członek Rady) pełnią funkcję do końca danej kadencji.
V. Kontrola i nadzór nad działalnością sołectwa
§31
Kontrolę nad działalnością sołectwa sprawuje Rada Miejska za pośrednictwem Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej. Kontrole mogą być problemowe i sprawdzające zgodnie z planem kontroli zatwierdzonym przez Radę.
Nadzór nad działalnością organów sołectwa sprawuje Rada Miejska na podstawie kryteriów zgodności z prawem, celowości, gospodarności i rzetelności.
Sołtys przekazuje Radzie Miejskiej uchwały Zebrania Wiejskiego i Rady Sołeckiej do 14 dni od ich podjęcia. O ważności uchwały w całości lub części orzeka Rada Miejska w formie uchwały do 60 dni od jej otrzymania. Nie zachowanie 14 dniowego terminu skutkuje możliwością podjęcia przez Radę uchwały o nieważności do roku od daty podjęcia uchwały przez zebranie lub radę sołecką.
Radni Rady Miejskiej, Burmistrz Gminy i Miasta lub upoważnione przez Radę Miejską lub Burmistrza osoby mają prawo:
wglądu do dokumentacji,
dokonywania wizytacji i uczestniczenia w zebraniach organów sołectwa.
Rada Miejska i Burmistrz udzielają pomocy Sołtysowi w zakresie jego działalności. Burmistrz udziela pomocy o charakterze organizacyjnym i administracyjno-gospodarczym, w tym również przy organizacji wyborów do organów sołectwa.
§32
W razie powtarzającego się naruszenia przez organy sołectwa przepisów prawa, Rada Miejska, na wniosek 1/4 jej ustawowego składu, Burmistrza lub co najmniej 10% mieszkańców uprawnionych do głosowania z obszaru sołectwa, może odwołać sołtysa i radę sołecką. W takim przypadku przeprowadza się na zebraniu wiejskim wybory nowego Sołtysa i Rady Sołeckiej. Przepis §30 stosuje się odpowiednio.
VI. Gospodarka finansowa
§33
Środki finansowe sołectwa stanowią:
- fundusze wydzielone w budżecie gminy,
- środki z prowadzenia działalności gospodarczej oraz inne dochody z imprez organizowanych przez sołectwo,
- środki pochodzące z darowizn oraz innych świadczeń na rzecz sołectwa,
- dotacje z budżetu gminy na sfinansowanie zadań sołectwa,
- środki z mienia zarządzanego przez sołectwo,
- inne dochody przewidziane przepisami prawa.
VII. Postanowienia przejściowe i końcowe
§34
Nabyte przez sołectwo składniki mienia stają się z chwilą nabycia mieniem komunalnym pozostającym w zarządzie sołectwa.
§35
Zmiany statutu uchwala Rada Miejska z własnej inicjatywy lub na wniosek Zebrania Wiejskiego.
§36
Interpretację statutu przeprowadza Rada Miejska.