OSP jest najstarszą organizacją działającą we wsi. Początki ochotniczego pożarnictwa na terenie Książenic sięgają roku 1903. Wtedy zaczęły powstawać warty pożarowe. Celem ich była ochrona mienia przed pożarem i wzajemna pomoc. Koordynacją wart zajmował się Związek Sikawkowy w Opolu. W 1904 roku w gospodarstwie Szymałów wystawiono drewnianą szopę, w której umieszczono sprzęt, a więc wiadra ze skóry, beczki z wodą, tłumicę i drabiny. W tym samym roku otrzymano dwie beczki dębowe na dwóch kołach i drabinę. Inicjatorami tych działań byli nauczyciel Skiba oraz księża Jan Pojda z Książenic i Brudniok z Rybnika. Na polecenie hrabiego von Pless, ówczesny wójt Andrzej Szymała wraz z ks. Brudniokiem, zakupili w 1908 roku we Wrocławiu ręczną sikawkę.
Pożary prawie corocznie niszczyły drewnianą zabudowę wsi, a w 1912 roku spłonęła także strażacka szopa. Wybudowano więc nową na ziemi Antoniego Konika i powołano Zarząd Straży, w skład którego weszli gospodarze Andrzej Szymała, Jan Wałach, Jan Piecha i Paweł Szymura oraz kierownik szkoły Skiba. Po powstaniach jednostka została podporządkowana Rybnikowi, a komendantem był Józef Czerny, zastępcami Teofil Konik i Wincenty Suliga.
W 1932 roku kolejny pożar zniszczył częściowo „remizę”. Sprzęt pożarniczy przeniesiono do nowej, wybudowanej obok szkoły. W czasie okupacji działalność straży całkowicie zamarła. Część członków wysłano na roboty przymusowe do Niemiec, pozostali zaprzestali działalności.
Po zakończeniu wojny w 1945 roku pozostali przy życiu strażacy oraz nowe pokolenie ochotników przystąpiło do reaktywowania straży. Sprzęt pożarniczy był w fatalnym stanie i dzięki staraniom strażaków oraz mieszkańców zaczęto go kompletować. Sikawkę wyremontowano, mieszkańcy dostarczali poniemieckie węże i hełmy, a poniemieckie mundury przerobiono na strażackie dla ochotników. Utworzono w 1947 roku nowy zarząd, którym kierowali: Teofil Hary, Józef Fizia i Franciszek Szymała. W tym samym roku władze powiatu rybnickiego doposażyły jednostkę w sprzęt, a ze składek mieszkańców odkupiono z Knurowa motopompę i węże. Kilka następnych lat to okres zastoju. Dopiero nowy zarząd w składzie Erwin Koza, Stanisław Szymura, Józef Pawlik, Alfred Duda i Konrad Duda w 1954 roku zaktywizował jednostkę. Utworzono Społeczny Komitet Budowy Remizy, w skład którego obok wymienionych weszli Augustyn Radecki, Alojzy Węgrzyk, Franciszek Szymała, Antoni Buchcik i Paweł Smołka. Teren pod budowę ofiarowała Anna Muras. Budowę rozpoczęto w 1956 roku. Pieniądze pochodziły ze zbiórek wśród mieszkańców, zabaw oraz dotacji państwa. Prace były prowadzone przez członków OSP i mieszkańców wsi. 22 lipca 1961 roku remiza została oddana do użytku. Wybudowano również budynek gospodarczy, magazyn paliw, sanitariaty i ogrodzenie. W 1962 roku odkupiono z OSP Szczygłowice samochód pożarniczy „Ford”, a trzy lata później wybudowano zbiornik przeciwpożarowy o powierzchni 75 m2 u zbiegu ul. Klimka i Nad Potokiem. W 1967 roku zakupiono samochód „Star 25”, który został przerobiony na wóz strażacki.
Na jubileusz 65-lecia OSP straż otrzymała z Komendy Powiatowej w Rybniku nową motopompę. Jednostka liczyła wtedy około 50 członków czynnych i ponad 170 wspierających. W latach 1970-1973 dobudowano do remizy salę strażacką, a za pieniądze uzyskane z imprez zakupiono umeblowanie świetlicy, umundurowanie strażackie i część sprzętu. W 1978 r. jednostka otrzymała kolejny samochód „Star 29”, zaś na 80-lecie mieszkańcy ufundowali strażakom sztandar, który został poświęcony w kościele parafialnym. Z kolei kopalnia „Szczygłowice” dobudowała cześć sali i wyposażyła ją w centralne ogrzewanie w zamian za możliwość organizowania w niej imprez górniczych (,,karczmy piwne”).
W 1991 r. wybrano nowy zarząd, którego prezesem został Paweł Suliga. Funkcję naczelnika powierzono Alojzemu Marcolowi. Skarbnikiem został Konrad Belkius, natomiast sekretarzem Stanisław Koza. Od tego czasu czyniono starania o pozyskanie nowego samochodu strażackiego. Cześć funduszy na jego zakup dała OSP z własnych środków. 31 grudnia 1992 r. przekazało jednostce nowego „Stara 005” wartości 560 mln zł. 29 maja 1993 r. z udziałem władz wojewódzkich Związku OSP, samorządowych oraz przedstawicieli sąsiednich jednostek dokonano uroczystego przekazania tego samochodu. Poświęcił go również ks. biskup Gerard Bernacki.
W sierpniu 1996 r. zmarli prezes Paweł Suliga i naczelnik Alojzy Marcol. Z wielkim żalem pożegnano obu zasłużonych działaczy. Funkcję prezesa od 1997r. sprawował Arnold Kamiński po czym w 2000 r. obowiązki te przejął Stanisław Banik (2000-2006).
W 2006 r. funkcję prezesa obejmuje Jerzy Szymura, który funkcję tą pełnił do marca 2011 r. Podczas całej kadencji udało się zmodernizować wnętrze remizy, wykafelkowano posadzki oraz ściany. Zakupiono środki ochrony osobistej dla strażaków, co ułatwia im prowadzenie działań ratowniczo-gaśniczych.
Kolejnymi prezesami OSP byli: ponownie Stanisław Banik (2011-2016), Stefan Matula (2016) i Tomasz Ruczyński (2016-2024).
W tym okresie jednostka stale się rozwijała, pozyskując nowy sprzęt, modernizując remizę i organizując różne wydarzenia. 23 czerwca 2018 roku obchodzono 115-lecie pożarnictwa w Książenicach.
24 lutego 2024 roku wybrano nowy Zarząd OSP w składzie:
- Kamil Bismor – Prezes
- Beata Strzelczyk – Naczelnik
- Piotr Śleziona – Zastępca Naczelnika
- Patrycja Olszówka – Sekretarz
- Mateusz Jaśko – Skarbnik
- Lesław Maciejczak – Gospodarz
- Michał Adamczyk – Członek Zarządu
Jednostka liczy 25 członków czynnych, 2 członków honorowych, w tym 18 ochotników mogących brać udział w działaniach ratowniczo-gaśniczych. MDP liczy 20 młodych adeptów. Priorytetem na kolejne lata jest zakup nowego wozu bojowego oraz rozbudowa remizy OSP.
OSP Książenice w sieci: Strona WWW oraz Facebook